ประสบการณ์การดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ ในพื้นที่บริบทชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท จังหวัดมหาสารคาม

Abstract

วิจัยเชิงคุณภาพนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายประสบการณ์การดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในพื้นที่บริบทชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบทจังหวัดมหาสารคาม ผู้ให้ข้อมูลคือผู้สูงอายุจำนวน 30 คน คัดเลือกโดยวิธีเจาะจงตามเกณฑ์คุณสมบัติ เก็บข้อมูลโดยวิธีเชิงคุณภาพ โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก และบันทึกภาคสนาม ในระหว่างเดือนพฤษภาคม – มิถุนายน พ.ศ. 2562 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้การวิเคราะห์วิธีของเลียวนาร์ด ผลการศึกษาพบว่าประสบการณ์ การดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในในพื้นที่บริบทชุมชนกึ่งเมืองกึ่งชนบท ประกอบด้วย องค์ประกอบ 2 ประเด็นหลัก คือ 1) การรับรู้สุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ และ 2) วิถีการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ โดยการรับรู้สุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ ประกอบด้วย 4 ประเด็นย่อย ได้แก่ สุขภาพตามวัย ป่วยง่ายเพราะแก่ สุขภาพแย่ด้วยโรคเรื้อรัง ต้องพึ่งพาผู้อื่น และวิถีการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุ ประกอบด้วย 3 ประเด็นย่อย ได้แก่ เบิ่งเจ้าของ พี่น้องเบิ่งกัน ไทบ้านช่วยเหลือ ผลการวิจัยครั้งนี้สะท้อนถึงมุมมองการรับรู้ภาวะสุขภาพตนเองและการดูแลสุขภาพของผู้สูงอายุในชุมชนที่มีความสอดคล้องกับบริบททางสังคมและวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลงไป ข้อค้นพบเป็นประโยชน์สำหรับบุคลากรด้านสุขภาพและบุคลากรด้านสังคมในการจัดบริการด้านสุขภาพและสังคมสำหรับผู้สูงอายุได้อย่างเหมาะสม