ความหลากชนิดและการใช้ประโยชน์พื้นที่ของนก ตําบลคลองโคน อําเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม

Abstract

งานวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงสํารวจ เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาชนิด อุปนิสัยการหากิน สถานภาพ ปริมาณความชุกชุม ลักษณะกิจกรรมของนกที่เข้ามาใช้ประโยชน์ใน พื้นที่ศึกษา และนําข้อมูลการใช้ประโยชน์พื้นที่ของชนิดนกมาใช้เป็นแนวทางการรักษาสภาพแวดล้อม เพื่ออนุรักษ์ความหลากชนิดของนกและส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์การวิจัยครั้งนี้ใช้การเก็บ รวบรวมข้อมูลด้วย การสํารวจภาคสนามเกี่ยวกับชนิด ลักษณะกิจกรรมของนก ที่เข้าไปใช้ประโยชน์ ในเส้นทางท่องเที่ยวทางเรือ ตําบลคลองโคน อําเภอเมือง จังหวัดสมุทรสงคราม จํานวน 3 เส้นทาง และการสัมภาษณ์ผู้เกี่ยวข้อง ตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2556 - เดือนกรกฎาคม 2557 และวิเคราะห์ ข้อมูลเพื่อหาปริมาณความชุกชุม ผลการศึกษาจากการสํารวจชนิดนกทั้ง 3 เส้นทาง พบนกจํานวน 35 วงศ์ 73 ชนิด โดย เส้นทางที่ 1 (ศูนย์อนุรักษ์ป่าชายเลนคลองโคน – ปากคลองโคน) พบจํานวนชนิดนกมากที่สุด คือ 65 ชนิด ด้านสถานภาพของนก พบนกประจําถิ่น จํานวน 42 ชนิด นกประจําถิ่นและนกอพยพ จํานวน 11 ชนิด และนกอพยพ จํานวน 20 ชนิด ด้านปริมาณความชุกชุม ในระดับ 5 จํานวน มี จํานวน 16 ชนิด คิดเป็นร้อยละ 21.92 ของชนิดนกที่สํารวจพบทั้งหมด ลักษณะกิจกรรมที่เข้ามาใช้ ประโยชน์ในพื้นที่ศึกษา คือ เพื่อการหาอาหาร ประกอบด้วย กลุ่มนกกินแมลงและตัวหนอนของแมลง กลุ่มนกกินสัตว์อื่น ๆ และสัตว์น้ํา กลุ่มนกกินเมล็ดพืช กลุ่มนกกินน้ําหวานจากดอกไม้ และกลุ่มนกกิน ลูกปลา กุ้งตัวเล็กตามริมชายคลองและชายเลน ดังนั้น การส่งเสริมให้ชุมชนร่วมกันสอดส่องดูแลเพื่อ ร่วมกันอนุรักษ์ป่าชายเลน และการรักษาสมดุลของระบบนิเวศ การใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่นในการทํา ประมงแบบพื้นบ้านเพื่อให้เกิดประโยชน์สูงสุดและลดต้นทุนการผลิต โดยคํานึงถึงความปลอดภัยของ ผู้บริโภค รวมทั้งรักษาฐานทรัพยากรธรรมชาติและความหลากหลายทางชีวภาพ โดยหลักพื้นฐาน ของการประมงพื้นบ้านจะเน้นการอนุรักษ์ ฟื้นฟูสิ่งแวดล้อมและความหลากหลายทางชีวภาพ เพราะ นกจะมีคุณค่าต่อสิ่งแวดล้อมทั้งในด้านการผสมเกสร การแพร่กระจายพันธุ์พืช การกําจัดศัตรูพืช และ นกเป็นตัวชี้วัดความสมดุลธรรมชาติในระบบนิเวศในท้องถิ่น